Stotteren of niet vloeiend praten

Veel kinderen tussen de 2 en 5 jaar stotteren soms een tijdje. Ze herhalen woorden of delen van de zin, maken klanken langer of blijven hangen op klanken. Bij de meeste kinderen gaat deze periode vanzelf over. Sommige kinderen blijven stotteren. Het is belangrijk dat je hier als ouder op de juiste manier mee omgaat.

Waarom praat je kind niet vloeiend?

Praten lijkt zo gemakkelijk; toch zijn hier wel honderd spraakspieren bij nodig. Als een kind leert spreken, moet het bedenken wat het wil zeggen, hoe de zin moet worden en er moet een seintje van de hersenen naar de spraakspieren gaan. Peuters moeten dat alles nog leren. Je kind kan bijvoorbeeld niet op een woord komen of de woorden nog niet kennen die nodig zijn om te zeggen wat hij wil. Om de zin op te vullen kan je peuter woorden of woorddelen herhalen. Dit is normaal. Bij de meeste kinderen gaat dit haperen en herhalen vanzelf over.

Hoe reageert je kind op het stotteren?

Als mensen reageren op de manier waarop je kind praat, wordt het zich bewust van het haperen of herhalen. Die reacties van bezorgdheid of ongeduld, het verbeteren door anderen, maar ook de hoge eisen die je kind aan zichzelf stelt, kunnen ervoor zorgen dat er een 'vechtreactie' ontstaat. Je kind probeert het haperen en herhalen uit de weg te gaan door zich beter in te spannen. Dat merk je dan aan bijvoorbeeld klankverlengingen, hoger gaan praten, op slot gaan, bewegingen (bijv. knipperen met de ogen) of wegkijken. Je kind kan zich ook angstig gaan voelen of zich gaan schamen of boos worden. Je kind kan 'moeilijke' woorden gaan ontlopen of snel iets anders verzinnen. Het kan zijn dat je kind bepaalde situaties waar het moet praten uit de weg gaat; je kind wil bijvoorbeeld ergens niet meer op bezoek.

Wat kun je als ouder het beste doen?

Als je kind stottert, probeer het dan rustig te laten uitpraten. Geef géén tips als: 'praat eens rustig, haal eens adem, begin eens opnieuw'. Hierdoor kan je kind het idee krijgen dat het iets niet goed doet. Dat is niet de bedoeling. Jouw kind mag gewoon lekker praten, ook al is dat met stotteren!

Tips om je kind te helpen

• Luister geduldig naar je kind en let op wát het zegt en niet op hóe je kind iets zegt (met stotteren).
• Herhaal rustig wat je denkt dat je kind zei.
• Blijf je kind aankijken. Als je bijvoorbeeld even geen tijd hebt, zeg dan dat je er later op terug zal komen.
• Onderbreek niet, verbeter niet en vul je kind niet aan.
• Ga langzamer praten en wacht even met antwoorden.
• Laat elkaar uitspreken (beurt nemen).
• Probeer niet te veel vragen te stellen.
• Gebruik zelf korte zinnen en gemakkelijke woorden.
• Gebruik elke dag minstens vijf minuten om samen ontspannen praten.
• Help je peuter bij zijn taalontwikkeling door regelmatig voor te lezen,spelletjes te doen. enzovoort.
• Als je kind zelf geen problemen heeft met zijn manier van praten, besteed er dan verder geen aandacht aan.
• Probeer ervoor te zorgen dat je kind voldoende tijd en gelegenheid krijgt om zich op zijn manier te uiten. Misschien is het handig om je kind wat weg te houden bij kinderen van wie de mond echt niet stilstaat. Zo voorkom je dat je kind zich overdonderd voelt en zelf niets meer durft te zeggen.
• Als je merkt dat andere volwassenen ongeduldig op het spreken van je kind reageren, vraag hen dan of ze je kind rustig de tijd willen gunnen zijn verhaal te vertellen. En of ze het niet willen gaan aanvullen.

Naar de logopedist

Als je je zorgen maakt over het stotteren van je kind kun je de SLS (SreeningsLijst Stotteren) invullen. Deze is te vinden op Stotteren.nl. Behaal je meer dan 11 punten? Dan is het slim om dit te overleggen met je huisarts of om contact te zoeken met een logopedist.

Wat doet de logopedist of stottertherapeut?

Een logopedist is opgeleid om stotteren te begeleiden. De logopedist kan ervoor kiezen om de hulp in te schakelen van een stottertherapeut. Een stottertherapeut heeft zich hierin gespecialiseerd.

De logopedist en stottertherapeut leggen uit hoe stotteren komt. Zij bekijken hoe ernstig het stotteren is en houden dit samen met jou en je kind in de gaten. Ook krijg je tips hoe je het beste met het stotteren om kan gaan. Soms is het nodig om therapie te starten.

Meer informatie over stotteren lees je op Logopedie.nl