Kinderen met zorgtaken

Als jij of je partner of één van de kinderen chronisch ziek is of een handicap heeft, heeft dat invloed op je andere kinderen. Deze kinderen krijgen vaak veel meer taken en verantwoordelijkheden thuis. Dat kan zwaar zijn.

Jonge mantelzorgers

Sommige kinderen doen huishoudelijke taken of helpen het zieke gezinslid met bijvoorbeeld eten geven en aankleden. Soms nemen deze kinderen de ouderrol geheel of gedeeltelijk over. Zij kleden broertjes en/of zusjes aan, brengen ze naar school en helpen met huishouden en de opvoeding. Sommige kinderen gaan zelfs mee naar hulpverleners van hun ouders. Ze krijgen dan dingen te horen en praten mee over zaken waar je normaal alleen als volwassene mee te maken krijgt. Naast de zorgtaken, die ze hebben, maken jonge mantelzorgers zich ook zorgen over hun zieke ouder of broer of zus. Zelf ontvangen ze juist te weinig zorg van ouders, die zelf minder kunnen of het druk hebben met het zieke gezinslid.

Broers en zussen: brussen

Broers of zussen van een kind met een stoornis, beperking of chronische ziekte worden ook wel brussen genoemd. Soms nemen brussen mantelzorgtaken op zich. Dan zijn zij ook jonge mantelzorgers. Maar zeker niet alle brussen zijn jonge mantelzorgers.

Gevolgen voor mantelzorgers

Het kind krijgt niet de kans om zich te ontwikkelen zoals leeftijdsgenootjes. Er is mogelijk minder tijd voor school, sport en vrienden. Ook kan het kind zich te verantwoordelijk voelen. Of het krijgt last van lichamelijke klachten door de spanning of overbelasting.

Positieve uitkomsten voor brussen zijn dat ze meer open staan voor verschillen tussen mensen, geduldig zijn, goed kunnen zorgen en vriendelijk zijn. Opvallend is dat er vaak sprake is van uitersten. Een groot aantal brussen en jonge mantelzorgers ontwikkelt zich uitstekend en een groot aantal heeft forse problemen. Het is voor brussen en jonge mantelzorgers een uitdaging om een leven te leiden dat wel verbonden is met hun ouder, broer of zus, maar er niet door wordt bepaald.

Hoe kun je mantelzorgers helpen?

• Geef je kind informatie over de diagnose en hoe je kind ermee om kan gaan.
• Zorg dat er voldoende hulp is, zodat er zo min mogelijk op de schouders van het kind ligt.
• Wees duidelijk over de grenzen van mantelzorg.
• Neem je kind serieus en vraag waarmee en hoe het geholpen wil worden.
• Ondersteun je kind bij het nemen van ruimte voor zijn wensen, het aangeven van grenzen en het omgaan met en uiten van gevoelens.
• Ga samen op zoek naar lotgenoten: kinderen in dezelfde situatie om ervaringen mee uit te wisselen.
• Zoek samen een vertrouwenspersoon.
• Zorg dat anderen rekening houden met het kind.
• Vraag advies bij de jeugdgezondheidszorg bij jou in de buurt.

Wie kan helpen?

Een organisatie voor mantelzorgondersteuning helpt kinderen met zorgtaken. Door een luisterend oor te bieden en door informatie en advies te geven. Verder worden er ook activiteitendagen georganiseerd. Op Mantelzorg.nl staat informatie speciaal voor jonge mantelzorgers.

Om alle kinderen in het gezin goed te ondersteunen, is het van belang dat jijzelf ook voldoende steun krijgt. Op Regelhulp.nl lees je meer over welke vormen van hulp voor jouw gezin van pas komen. Bekijk ook het televisieprogramma Bikkels over jonge mantelzorgers op VPRO.nl.